Việc tuân thủ và áp dụng nguyên tắc ăn uống lành mạnh không chỉ giúp bạn có một cơ thể khoẻ mạnh mà còn giúp bạn phòng tránh và đẩy lùi mọi bệnh tật. Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn đọc nắm rõ được tầm quan trọng của việc ăn uống lành mạnh cũng như nguyên tắc khi ăn uống để tốt cho sức khỏe.

LỢI ÍCH CỦA VIỆC ĂN UỐNG LÀNH MẠNH

Xây dựng và duy trì chế độ ăn uống hợp lý cũng như tuân thủ các nguyên tắc ăn uống khoa học sẽ mang đến những lợi ích tuyệt vời sau:

Giúp cho vóc dáng thon gọn

Thừa cân hoặc béo phì sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như đái tháo đường loại 2, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư… Để giảm cân, nhiều người chỉ tập trung vào việc ăn kiêng để lấy lại vóc dáng. Đây là một quan niệm sai lầm. Chính việc ăn uống lành mạnh mới là chìa khóa giảm cân bền vững và duy trì cân nặng hợp lý. Xem thêm các gợi ý về chế độ ăn uống vừa giữ dáng mà vẫn lành mạnh tại đây.

Ổn định huyết áp, bảo vệ sức khỏe tim mạch

Ngay cả khi bạn còn trẻ cũng cần nghĩ đến cách bảo vệ sức khỏe tim mạch cho mình. Đặc biệt khi bệnh tim mạch ngày càng gia tăng, và thậm chí tấn công vào giới trẻ. Thói quen ăn uống lành mạnh có thể cải thiện sức khỏe tim mạch của bạn và ngăn ngừa các bệnh tim thông thường.

Giúp xương và răng chắc khỏe

Nếu để ý kỹ, bạn có thể nhận thấy rất nhiều người cao tuổi sử dụng răng giả để ăn uống và nói chuyện. Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp mọi người đảm bảo rằng họ có răng và xương chắc khỏe ngay bây giờ và trong tương lai, do đó ngăn ngừa sâu răng và loãng xương.

Cải thiện tâm trạng và năng lượng

Nếu bạn ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, bạn sẽ cảm thấy tâm trạng tốt hơn. Cơ thể bạn sẽ nhận được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để hoạt động bình thường, sẽ cải thiện mức năng lượng của bạn. Tránh thức ăn và đồ uống có đường để ngăn ngừa lượng đường tăng cao và các biến cố liên quan.

Cải thiện trí nhớ và sức khỏe não bộ

Ăn uống lành mạnh làm tăng lưu lượng máu đến não, giúp ngăn ngừa các bệnh về não như Alzheimer, sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức. Một số loại thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng giúp não khỏe mạnh có thể tăng cường trí nhớ, sự tập trung và thậm chí ngăn ngừa các bệnh về não bộ.

NGUYÊN TẮC ĂN UỐNG LÀNH MẠNH, TỐT CHO SỨC KHOẺ

Hiểu được tầm quan trọng của một chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý, nhưng liệu bạn có biết đâu là những nguyên tắc ăn uống tốt cho sức khỏe?

Ăn theo nhu cầu, đầy đủ nhóm chất

Nhu cầu dinh dưỡng của mỗi người là khác nhau (phụ thuộc theo tuổi tác, giới tính, cân nặng, mức độ hoạt động và nhiều yếu tố khác). Chúng ta cần duy trì chế độ ăn uống đủ chất và cân đối nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bản thân, đảm bảo sự phát triển của cơ thể và duy trì các hoạt động hàng ngày.

Vậy ăn uống thế nào là đủ chất? Khẩu phần ăn trong ngày cần đảm bảo: tinh bột (gạo, bắp, khoai, mì, bánh mì), chất đạm (thịt, cá, trứng, sữa, các loại hạt, đậu, ngũ cốc), chất béo (mỡ động vật hoặc dầu thực vật), vitamin và khoáng chất (rau xanh, các loại củ, trái cây). Trong đó, hãy ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ và protein, lựa chọn chất béo tốt và hạn chế tinh bột.

Ăn nhiều bữa nhỏ, đừng bỏ bữa

Để có một chế độ ăn uống lành mạnh thì thay vì ăn 3 bữa chính, bạn có thể chia thành 4 – 5 bữa nhỏ trong ngày, mỗi bữa cách nhau 3 giờ. Điều này giúp ổn định lượng đường trong máu, giảm cảm giác đói và từ bỏ thói quen ăn vặt không lành mạnh.

Điều quan trọng là bạn đừng bỏ bữa sáng hoặc bất kỳ bữa nào khác trong ngày vì lý do quá bận rộn hoặc giảm cân. Vì tình trạng này có thể gây đau đầu, mệt mỏi, căng thẳng, sức đề kháng thấp, mất cân bằng dinh dưỡng, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và bệnh dạ dày…

Uống đủ nước mỗi ngày

Nhu cầu cơ thể mỗi người cần uống 8 ly nước, tương đương khoảng 2 lít mỗi ngày. Việc không uống đủ nước ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ. Uống đủ nước sẽ hỗ trợ cơ thể đào thải độc tố, phòng ngừa táo bón, đẩy lùi sỏi thận, cải thiện chức năng gan, điều hòa huyết áp, dưỡng ẩm cho da… 

Bạn có thể thoải mái uống nước lọc, nước dừa, nước ép, sinh tố hoa quả hoặc có thể kết hợp dùng nước canh, nước súp trong chế độ ăn hàng ngày. Ngoài ra để quá trình bổ sung nước không bị nhàm chán, bạn hãy kết hợp dùng thảo mộc tươi (rau húng, bạc hà, chanh, đào) để tăng hương vị của nước.

Ðảm bảo vệ sinh thực phẩm

Có một thực trạng đáng lo hiện nay là các ca ngộ độc thực phẩm xuất hiện ngày càng nhiều, nguyên nhân là do thực phẩm nhiễm khuẩn, hóa chất, kim loại nặng. Do đó các chuyên gia luôn khuyến cáo, để an toàn cho sức khỏe, ăn uống một cách lành mạnh thì mỗi người nên có ý thức đảm bảo vệ sinh thực phẩm.

Ăn ngay thức ăn vừa nấu chín, bảo quản thức ăn sau nấu ở nơi sạch sẽ, thoáng, che đậy kín tránh bụi, ruồi muỗi. Nước có thể là nguồn lây nhiễm bệnh, gây ngộ độc nhanh, cho nên chỉ dùng nước sạch để rửa thực phẩm, nấu thức ăn và uống. Nên có thói quen rửa tay sạch trước khi ăn, trước khi chế biến thức ăn và sau khi đại tiểu tiện.

Hạn chế ăn mặn để có chế độ ăn khoa học

Đây là nguyên tắc ăn uống được áp dụng cho cả trẻ em, người lớn lẫn người già. Mặc dù muối là gia vị quan trọng và không thể thiếu, tuy nhiên, bạn chỉ sử dụng với một lượng cực nhỏ bởi trung bình mỗi ngày, cơ thể người trưởng thành chỉ cần 6 – 8g muối. Nếu lạm dụng muối và ăn quá mặn thì nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp là rất cao. Chi tiết hơn về tác hại của ăn mặn.

Đối với trẻ nhỏ, ăn càng nhạt càng tốt bởi hoạt động của các cơ quan trong cơ thể còn yếu, đặc biệt là thận. Trẻ ăn quá mặn sẽ ảnh hưởng đến chức năng của thận và hình thành thói quen ăn uống không tốt sau này. Bé dưới 1 tuổi, hoàn toàn không cần nêm muối vào thức ăn dặm. Bé 1 – 2 tuổi, chỉ ăn muối với lượng cực ít, từ 0,3 – 2,3g/ngày.

Bên cạnh hạn chế sử dụng muối khi nấu ăn, bạn nên tránh những loại thực phẩm chứa nhiều muối như dưa cà muối, mắm cá, mắm tôm, mắm thịt, khô cá, khô gà, khô mực,… hay các loại thực phẩm đóng hộp. Chúng chứa nhiều muối và chất bảo quản nên đặc biệt không tốt cho sức khỏe.

Cắt giảm chất béo và đường

Đường là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể, đồng thời, giúp quá trình tiêu hóa thức ăn và trao đổi chất diễn ra thuận lợi hơn. Tuy nhiên, việc dung nạp quá nhiều đường có thể gây nhiều hệ lụy, ở mức độ nhẹ thì làm suy giảm hệ miễn dịch, nặng hơn thì dẫn đến các bệnh béo phì, tiểu đường, tim mạch,… Đó là lý do bạn nên hạn chế ăn đường để có một chế độ ăn uống lành mạnh và ít nguy cơ bệnh tật.

Tương tự như đường, chất béo cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng. Tuy nhiên, cơ thể chỉ nên dung nạp một lượng chất béo vừa đủ, khoảng 600g/tháng cho một người trưởng thành. Nên tuân thủ nguyên tắc ăn béo vừa phải, ưu tiên cho chất béo từ thực vật và hạn chế chất béo từ động vật. Điều này sẽ giúp cơ thể phòng tránh được các bệnh béo phì, tim mạch, tăng huyết áp và một số bệnh lý khác.

Bạn thấy đấy, ăn uống lành mạnh không phải là lập ra công thức dinh dưỡng quá khắt khe, chỉ cần bạn điều chỉnh vài thói quen nhỏ là cũng có thể thực hiện được. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ trên đây, bạn đọc sẽ hiểu rõ những nguyên tắc ăn uống tốt cho sức khỏe để áp dụng cho bản thân và gia đình của mình.