Biết, hiểu rõ mức độ không khí ô nhiễm tại nơi sống là cách tốt để bảo vệ sức khỏe. Ngoài các ứng dụng, trang web, giác quan của chúng ta chính là bộ máy tuyệt vời cảnh báo ô nhiễm không khí.
Nội dung tóm tắt
Nguyên nhân của không khí ô nhiễm.
Một phần là do các yếu tố tự nhiên như ô nhiễm từ gió bụi, bão lốc xoáy, cháy rừng, núi lửa phun trào, cháy rừng. Thời điểm giao mùa cũng là một nguyên nhân gây ô nhiễm không khí. Hiện tượng sương mù giữ bụi là là trên mặt đất không thoát được, từ đó làm không khí bị ô nhiễm.
Bên cạnh những nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ quan mới là lý do chính khiến không khí ô nhiễm. Cụ thể như:
- Khói bụi, khí thải từ các nhà máy công nghiệp.
- Hoạt động đốt vườn, rơm rạ cũng là nguyên nhân ô nhiễm
- Khí thải của các phương tiện giao thông dùng nhiên liệu xăng dầu (ô tô, xe máy). Gần đây người ta còn phát hiện lốp xe cao su khi di chuyển trên mặt đường tạo lực tiếp xúc mạnh có khả năng tạo ra các hạt bụi mịn, làm xấu chất lượng không khí.
- Hoạt động quân sự: Thử nghiệm tên lửa, vũ khí hạt nhân,…
- Quá trình xây dựng cơ sở vật chất, sinh hoạt, thu gom xử lý rác thải không đúng cách,… đều là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.
Hậu quả của ô nhiễm không khí
Không khí ô nhiễm hay môi trường ô nhiễm ảnh hưởng đến tất cả sinh vật. Thực vật, động vật dưới nước, trên cạn và con người đều là những đối tượng chịu ảnh hưởng từ bất kỳ loại ô nhiễm nào.
Hậu quả của ô nhiễm không khí đến sức khỏe sẽ phụ thuộc vào:
- Sức khỏe hiện tại của từng đối tượng
- Chất ô nhiễm là loại chất nào
- Nồng độ chất ô nhiễm trong không khí
- Thời gian tiếp xúc với chất ô nhiễm
Không khí ô nhiễm ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp của con người. Nhẹ thì gây khó thở, gây kích thích hô hấp. Nặng hơn có thể gây ra các bệnh về hô hấp và tim mạch, bệnh về tim và phổi, thậm chí dẫn đến ung thư.
Xem thêm: Cảnh báo hậu quả ô nhiễm không khí
Cách nhận biết ô nhiễm không khí
Qua các ứng dụng
Khi tải các ứng dụng đo ô nhiễm không khí không có nghĩa là điện thoại của chúng ta trở thành một trạm quan trắc phân tích chất lượng. Nó chỉ là ứng dụng thông báo các chỉ số ô nhiễm không khí thông qua những trạm quan trắc cố định.
AirVisual
Đây là ứng dụng hàng đầu và cũng gây tranh cãi nhất trong thời gian qua. Người dùng chỉ cần cho phép ứng dụng xác định địa điểm, ứng dụng sẽ gửi lại các thông tin:
- Chỉ số AQI tại nơi sinh sống
- Xếp hạng chất lượng không khí
- Nồng độ bụi mịn PM 2.5 trong không khí.
- Thống kê giá trị AQI và PM 2.5 theo các giờ trong ngày hôm nay và trong các ngày hôm trước.
- Dự báo chất lượng không khí trong 7 ngày tiếp theo
- Các thông tin thời tiết: nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió.
Ứng dụng được nhiều người tin dùng, tuy nhiên hiện tại vẫn tồn tại những điểm cần cân nhắc khi sử dụng ứng dụng. Chi tiết bạn đọc có thể xem tại đây.
Air Matters
Ứng dụng này có giao diện tương tự như AirVisual, ứng dụng được tích hợp một số dữ liệu từ Airnow.gov của chính phủ Mỹ.
Ngoài ra còn có các ứng dụng BreezoMeter, Pam Air, ShitISmoke, Airlief, bạn đọc có thể tra cứu thêm để biết thông tin.
Các trang web
Ngoài ra, người dân có thể tra cứu trực tiếp thông tin mức độ không khí ô nhiễm không cần tải ứng dụng.
Cổng thông tin quan trắc môi trường
Cổng thông tin quan trắc môi trường là cơ quan của Tổng cục Môi trường. Trang web sẽ cung cấp thông tin về các chỉ số AQI, PM 2.5, PM 10, CO và O3.
Link trang Web: cem.gov.vn
Số liệu quan trắc của đại sứ quán Mỹ
Đại sứ quán Mỹ đã đặt trạm quan trắc tại Hà Nội ở quận Hoàn Kiếm. Số liệu từ trạm cũng được trung tâm quan trắc môi trường miền Bắc sử dụng để tổng hợp báo cáo. Hiện trang chỉ cung cấp nội dụng bằng tiếng anh. Link trang web.
Trang web của nhóm dự án chất lượng không khí thế giới.
Tương tự như các trang web khác, các chỉ số được cập nhật bao gồm AQI, PM 2.5, PM 10, O3. Link trang web
Qua giác quan của con người
Có hai điểm hạn chế lớn từ trang web và ứng dụng: địa điểm đo chỉ được xây dựng ở thành phố lớn, tính chính xác của thông tin chưa được khẳng định. Người dân ngoài khu vực thành phố lớn khó có điều kiện tiếp cận với thông tin ô nhiễm môi trường chính xác.
Con người là bộ máy đặc biệt, không cần các chỉ số máy móc, cơ thể cũng cảm nhận được ô nhiễm, khi tiếp xúc với ô nhiễm, cơ thể sẽ có sự cảnh báo. Nhưng vấn để lại nằm ở việc chúng ta có thể nhận biết được điều cơ thể cảnh báo hay không?
Không khí ô nhiễm sẽ được nhận biết bằng các dấu hiệu sau:
- Loại có mùi
- Loại vật chất lơ lửng
- Màu sắc
Nhận biết không khí ô nhiễm bằng khứu giác:
Không phải thành phần ô nhiễm nào cũng được nhận biết bằng mùi. Chất gây ô nhiễm không khí có thể có mùi hoặc không có mùi. Đối với dạng có mùi, mùi khó chịu thì chắc chắn là đó là nơi bị ô nhiễm, nhưng ngay cả mùi thơm cũng không có nghĩa là không khí trong lành.
Trong một môi trường nhìn có vẻ trong lành nhưng xuất hiện các mùi như: mùi xăng dầu, mùi khét, mùi hôi thối, mùi hắc, mùi khai, tất cả chúng đều là dấu hiệu cho thấy không khí ô nhiễm.
Bên cạnh mùi khó chịu, mùi thơm của nước hoa không chính hãng, nước xả vải không đạt chuẩn cũng chính là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí. Có thể bạn chưa biết, một số mùi thơm công nghiệp được tạo ra từ hương este, benzen tổng hợp. Chúng đều có nguồn gốc từ dầu mỏ không hề tốt cho sức khỏe con người.
Nhận biết không khí ô nhiễm bằng mắt thường:
Thông thường chỉ có đám cháy thì chúng ta mới có thể nhận biết ô nhiễm bằng mắt thường. Tuy nhiên, nhờ mắt chúng ta cũng có thể nhận biết được mức độ không khí ô nhiễm.
Hiện tượng mờ mắt, cảm giác có màng mỏng xuất hiện, chảy nước mắt, diêm mắt,… Khi không có bệnh về mắt nhưng các triệu chứng này xuất hiện khả năng lớn là cơ thể đang muốn nói cho bạn biết tình hình ô nhiễm không khí.
Ngoài ra, bụi trên các đồ vật trong nhà, cũng là cách giúp chúng ta xác định mức độ không khí ô nhiễm.
Nhận biết không khí ô nhiễm bằng các cơ quan trong cơ thể:
Hiện tượng ho, đau đầu chóng mặt, thậm chí cảm giác buồn chán, tinh thần mệt mỏi đều có thể là cơ thể đang cảnh báo không khí ô nhiễm.
Nhận biết ô nhiễm không khí thông qua gỉ mũi. Mũi là cơ quan đầu tiên của hệ hô hấp, mũi có nhiệm vụ thu khí và thải khí. Trong quá trình cung cấp khí cho cơ thể, mũi sẽ có nhiệm vụ lọc bước đầu. Đó là cản trở bụi từ ngoài môi trường để bảo vệ các cơ quan hô hấp bên trong. Lông mũi chính là thành phần trợ giúp cho mũi làm nhiệm vụ. Gỉ mũi càng nhiều có nghĩa là mức độ không khí ô nhiễm càng cao.
Có một số người vì tính thẩm mĩ đã nhổ hoặc triệt hoàn toàn lông mũi, điều này là không nên. Nếu lông mũi mọc quá dài, xiên ra ngoài bạn có thể cắt tỉa gọn phần ngoài, tuyệt đối không nên triệt nhổ toàn bộ.
Nhận biết không khí ô nhiễm bằng đặc điểm của người có thể chất kém:
Như đã nói ở trên, hậu quả của không khí ô nhiễm đến từng đối tượng là khác nhau do mức độ tiếp xúc và sức đề kháng. Điều đó cũng có nghĩa là có cơ thể rất nhạy cảm với mức độ ô nhiễm, có cơ thể thì không. (ngoại trừ các trường hợp dị ứng đặc biệt). Nhưng những tích tụ lâu dài có thể biểu hiện xấu bất cứ lúc nào.
Đo đó chúng ta hoàn toàn có thể xác định mức độ không khí ô nhiễm dựa vào phản ứng cơ thể của người khác. Các biểu hiện nhử khó thở, ho hen ở người lớn tuổi, ốm vặt ở trẻ nhỏ đều có thể là dùng để xác định không khí ô nhiễm.
Việc xác định mức độ ô nhiễm thông qua các cơ thể khác có thể sẽ giúp chúng ta tránh được những tác hại xấu đến sức khỏe do tiếp xúc lâu ngày với ô nhiễm.
Không khí ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe của tất cả mọi người kể cả động vật và thực vật. Điều này đã được minh chứng qua số liệu thực tế. Việc xác định, biết về mức độ không khí ô nhiễm là cách tốt nhất để chúng ta tự trang bị những phương pháp bảo vệ bản thân và gia đình. Ngoài sự trợ giúp của máy móc, chúng ta cũng có thể căn cứ vào phản ứng của bản thân và người xung quanh để xác định mức độ không khí ô nhiễm.
Sức khỏe đô thị, hy vọng bài viết đã mang lại kiến thức hữu ích cho bạn đọc. Bài viết dựa trên cảm nhận ô nhiễm của nhiều đối tượng, bạn đọc có bổ sung và thắc mắc xin để lại bên dưới phần bình luận của bài viết.
Xem thêm: Chúng ta cần làm gì để đối phó với không khí ô nhiễm
Nông dân – đối tượng có nguy cơ mắc bệnh Whitmore cao
Nắp bồn cầu không phải là vật trang trí
Trái cây cho người tiểu đường và những điểm cần chú ý